صفحهٔ اصلی
تاکدا شینگن با نام رسمی میناموتو هارونوبو، نوزدهمین رهبر خاندان کای گنجی و شانزدهمین رهبر خاندان تاکدا در ولایت کای در قرن شانزدهم ژاپن و در اواخر دوره جنگهای داخلی موسوم به سنگوکو بود. شینگن بهعنوان فرماندار ولایت کای نیز خدمت میکرد. ولایت کای در دوران پدر او، تاکدا نوبوتورا، به اتحاد داخلی دست پیدا کرد و شینگن پس از به ارث بردن رهبری این خاندان، حمله به ولایت همسایه، ولایت شینانو را آغاز کرد و سرانجام پس از ۱۰ سال نبرد توانست آنجا را به قلمروی خود الحاق کند. در این سالها، نبردهای پنجگانه کاواناکاجیما که با اوئهسوگی کنشین در شمال ولایت شینانو رخ داد، شهرت بسیار دارند. شینگن خود را وقف مدیریت قلمرویش کرد و تصویب قوانین برای ولایت کای و ساخت «خاکریز شینگن» برای کنترل سیل در این راستا بودند. همسر پسر ارشد شینگِن، تاکدا یوشینوبو، از خاندان ایماگاوا بود و از آنجا که شینگن شروع به برنامهریزی برای حمله به سوروگا سرزمین خاندان ایماگاوا کرده بود، شینوبو که علیه پدرش شورش کرده بود پس از دستگیری مجبور به خودکشی شد. پس از غلبه بر خاندان ایماگاوا، شینگِن نقشه پیشروی به پایتخت آن زمان کیوتو را در سر داشت. برای این حمله نخست لازم بود از قلمروی توکوگاوا ایهیاسو بگذرد. او ایهیاسو را در نبرد میکاتاگاهارا شکست داد و وارد قلمروی او ولایت میکاوا شد، اما پس از پیروزی در این نبرد به علت بیماری درگذشت و نیروهایش مجبور به عقبنشینی شدند. تاکدا شینگن وصیت کرد که مرگ او را به مدت سه سال مخفی نگه دارند. آکیرا کوروساوا در فیلم کاگهموشا حوادث پیرامون پنهان نگه داشتن مرگ او را به تصویر کشیده است. پس از او پسرش تاکدا کاتسویوری که نسبت به پدرش از تواناییهایی کمتری برخوردار بود، به ریاست خاندان رسید.
- … نمایندهٔ واشینگتن، دی.سی. در مجلس نمایندگان ایالات متحدهٔ آمریکا حق رأی ندارد؟ (در تصویر)
- … چالازا زرده تخممرغ را در جای خود ثابت نگه می دارد؟
- …از ورزش زورخانهای در ابتدا برای آموزش جنگجویان در ایران باستان استفاده میشد؟
- … پس از درگذشت عسل بدیعی، که نخستین بازیاش در فیلم بودن یا نبودن با موضوع اهدای عضو بود، هفت عضو بدنش اهدا شد؟
- … یکی از دلایل مخالفت با احداث راهآهن در ایران، ترس از این بود که مردم اجساد مردگانشان را برای دفن به کربلا بفرستند و دولت عراق از «شلوغی قبرستانها» ناراحت شود؟
- … جایزهٔ صلح نوبل، برخلاف دیگر جوایز موقوفهٔ آلفرد نوبل، هرساله در کشور نروژ اهدا میشود؟
ویکیپدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (۳ خرداد ۱۴۰۴ خورشیدی) ۱٬۰۴۰٬۳۰۷ نوشتار دارد.
- نیکوشور دان (در تصویر) به عنوان رئیسجمهور رومانی انتخاب شد.
- در انتخابات مجلس قانونگذاری پرتغال، اتحاد دموکراتیک به رهبری لوئیس مونتهنگرو بیشترین کرسیهای پارلمان را بهدست آورد.
- در مسابقهٔ یوروویژن ۲۰۲۵ که در کشور سوئیس برگزار شد، جیجی نمایندهٔ اتریش با اجرای قطعهٔ پاپ-اپرای «عشق هدررفته» به مقام اول دست یافت.
- حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) اعلام کرد که منحل شده و به شورش خود علیه ترکیه پایان داده است.
- رابرت فرانسیس پرووست به عنوان پاپ لئو چهاردهم، اولین پاپ کاتولیک متولد ایالات متحده انتخاب شد.
امروز: شنبه، ۲۴ مه ۲۰۲۵ میلادی برابر ۳ خرداد ۱۴۰۴ هجری خورشیدی و ۲۵ ذیالقعده ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

در اریتره: روز استقلال
- رویدادها
- ۱۳۶۱ - سالروز آزادسازی خرمشهر در عملیات بیتالمقدس
- ۱۸۴۴ - نخستین پیغام تلگرافی توسط مبدأ آن ساموئل مورس، از شهر واشنگتن دیسی به بالتیمور مخابره شد.
- ۱۸۸۳ - پل بروکلین، یکی از کارهای برجستهٔ مهندسی سدهٔ نوزدهم میلادی که بروکلین را به منهتن در ایالات متحده پیوند میدهد، گشایش یافت.
- ۱۹۴۱ - نبردناو بیسمارک آلمان در نخستین مأموریت جنگی خود، رزمناو انگلیسی هود را، با شلیک نخستین توپ خود به انبار مهمات آن، غرق کرد.
- ۱۹۸۲ - نیروهای مسلح ایران (در تصویر) طی عملیات بیتالمقدس پس از ۵۷۸ روز، خرمشهر را که توسط نیروهای عراقی اشغال شده بود، آزاد ساخته و مسیر جنگ ایران و عراق را تغییر دادند.
- ۲۰۱۴ - تیراندازی در موزه یهودی بلژیک توسط عوامل داعش
- زادروزها
- ۱۶۸۶ - زادروز گابریل دانیل فارنهایت دانشمند آلمانی
- ۱۸۱۹ - زادروز ملکه ویکتوریا ملکه پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند
- ۱۹۰۵ - زادروز میخائیل شولوخف نویسنده روس و مؤلف دن آرام و برندهٔ جایزهٔ ادبیات نوبل سال ۱۹۶۵
- ۱۹۴۰ - زادروز جوزف برودسکی شاعر روسی، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۸۷
- ۱۹۴۱ - زادروز باب دیلن خواننده و ترانهسرای موسیقی بومی و راک آمریکایی
- ۱۹۷۳ - زادروز روسلانا خواننده موسیقی پاپ اهل اوکراین
- درگذشتها
- ۱۵۴۳ - درگذشت نیکلاس کوپرنیک ستارهشناس، ریاضیدان و اقتصاددان لهستانی
- ۱۹۴۵ - درگذشت روبرت ریتر فون گرایم فیلد مارشال آلمانی در دوره رایش سوم، آخرین فرمانده کل لوفتوافه در جنگ جهانی دوم
- ۱۹۵۹ - درگذشت جان فاستر دالس وزیرخارجه آمریکا در زمان ریاست جمهوری دوایت د.آیزنهاور
- ۱۹۷۴ - درگذشت دوک الینگتون از پیانونوازان و آهنگسازان و رهبران ارکستر بزرگ تاریخ موسیقی جاز اهل آمریکا
- ۱۹۹۵ - درگذشت هارولد ویلسون نخستوزیر بریتانیا از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۷۰ و از ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۶