Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Estonya SSC Eesti Nõukogude Sotsialistlik Vabariik Эстонская Советская Социалистическая Республика Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1940-1991 | |||||||||||||
 Sovyetler Birliği'ne bağlı Estonya SSC (kırmızı)'nin haritadaki yeri. | |||||||||||||
| Başkent | Tallinn | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Estonca Rusça | ||||||||||||
| Hükûmet | Eski Sovyet ülkeleri | ||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||
• Toplam | 45227 km2 | ||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||
• Sayılan | 1565662 | ||||||||||||
| |||||||||||||
Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısaca: Estonya SSC (Estonca: Eesti Nõukogude Sotsialistlik Vabariik, kısaca: Eesti NSV), II. Dünya Savaşı sırasında, 21 Haziran 1940'ta Sovyetler Birliği'ne katılan bir cumhuriyettir.[1] Kısa bir süre sonra bağımsızlığını ilan eden ülke 6 Ağustos 1940'ta tekrar Sovyetler'e katılmıştır.[2] 1941'de Almanya tarafından işgal edilen ülke 1944'te Sovyet askerleri tarafından tekrar alınmıştır.[3] Estonya'nın bağımsızlığı döneminde Narva'nın bir parçası olan Jaanilinn, 1945'in Ocak ayında Rusya SFSC'nin Leningrad iline bağlanmış ve İvangorod ismini almış ve 1954'te kent statüsü kazanmıştır.[4]
ABD, Birleşik Krallık, Türkiye ve diğer bazı batı ülkeleri Estonya'daki Sovyet egemenliğini kabul etmemiş, bu ülke ile diplomatik ilişkilerini bağımsız bir devlet statüsünde devam ettirmiştir.[5]
Estonya SSC, 20 Ağustos 1991'de, Sovyetler'in dağılma sürecinde, ülkedeki ayaklanmalar ardından resmen ve fiilen Sovyetler Birliği'nden ayrılmış ve Estonya Cumhuriyeti kurulmuştur.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414.
- ^ "Большая Советская Энциклопедия". Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Hükümeti. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Pons, Silvio (2020). The Cambridge history of communism. Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN 978-1316634578.
- ^ Большая Советская Энциклопедия (Rusça). 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021.
- ^ "Türkiye ve Estonya ilişkileri". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 27 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Estonya'nın Bağımsızlık Süreci" (Estonca). Estonya Ansiklopedisi. 23 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
{{Dolaşım |ad = Doğu Bloku |gövdesınıfı = hlist |başlık = Doğu Bloku |durum = autocollapse
|resim =
|üst =
|grup1 = Oluşum |liste1 =
- Molotov-Ribbentrop Paktı Gizli protokolü
- Sovyetler Birliği'nin Polonya'yı işgali
- Sovyet askerî işgalleri
- Yalta Konferansı
|grup2 = SSCler ve
ilhak edilen yerler
|liste2 =
|grup3 = Uydu devletler |liste3 =
- Macaristan Halk Cumhuriyeti
- Polonya Halk Cumhuriyeti
- Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti
- Romanya Halk Cumhuriyeti/Romanya Sosyalist Cumhuriyeti
- Doğu Almanya
- Arnavutluk Halk Cumhuriyeti (1961'e kadar)
- Bulgaristan Halk Cumhuriyeti
- Yugoslavya Federal Halk Cumhuriyeti (1948'e kadar)
|grup4 = SSC ilhakları |liste4 =
|grup5 = Organizasyonlar |liste5 =
- Kominform
- COMECON
- Varşova Paktı
- Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu (WFTU)
- Dünya Demokratik Gençlik Federasyonu (WFDY)
- Uluslararası Demokratik Kadın Federasyonu {{Küçük
|grup6 = İsyanlar ve muhalefet |liste6 =
- Welles Bildirgesi
- Goryani Hareketi
- Orman Kardeşleri
- Ukrayna İsyan Ordusu
- Jungle Operasyonu
- Baltık devlet sürekliliği
- Baltık Temsilcilikleri (1940-1991)
- Lanetli askerler
- 1950 Cazin İsyanı
- 1953 Plzeň Ayaklanması
- 1953 Doğu Alman Ayaklanması
- 1956 Gürcistan gösterileri
- Poznań Ayaklanması
- 1956 Macar Devrimi
- Novoçerkassk katliamı
- 1965 Erivan gösterileri
- Prag Baharı / Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'yı İşgali
- Brejnev Doktrini
- 1968 Kızıl Meydan gösterisi
- Belgrad ve Kosova'da 1968 öğrenci gösterileri
- 1970 Polonya protestoları
- Hırvat Baharı
- Haziran 1976 protestoları
- Solidarność / Sovyet tepkisi / Sıkıyönetim
- 1981 Kosova protestoları
- Reagan Doktrini
- Jeltoksan Olayları
- Karabağ hareketi
- 9 Nisan trajedisi
- 1989 Romanya Devrimi
- Kara Ocak
|grup7 = Soğuk Savaş olayları |liste7 =
- Marshall Planı
- Berlin Ablukası
- Tito-Stalin ayrılığı
- 1948 Çekoslovakya darbesi
- 1961 Berlin Duvarı krizi
|grup8 = Şartlar |liste8 =
- Göç ve iltica (Doğu Bloku'ndan Batı'ya iltica eden kişiler listesi)
- Baltık ülkeleri'nin sovyetleştirilmesi
- Bilgi yayımı
- Siyaset
- Ekonomi
- Telefon dinlemeleri
|grup9 = Çöküş |liste9 =
- 1989 Devrimleri
- Berlin Duvarı'nın çöküşü
- Arnavutluk'ta komünizmin çöküşü
- Şarkı Devrimi
- Sovyetler Birliği'nin dağılması
- Çekoslovakya'nın dağılması
- Litvanya'daki Ocak 1991 olayları
- Letonya'daki Ocak 1991 olayları
}}
| Ana |  | |
|---|---|---|
| Kısa süreli | ||
| Birlik dışındaki | ||